Thời gian gần đây, mặc dù đã được quan tâm chăm sóc và ưu tiên về dinh dưỡng nhưng tỉ lệ mắc bệnh còi xương ở Việt Nam vẫn ở mức cao. Những biểu hiện của trẻ bị còi xương khá rõ ràng nhưng không phải mẹ nào cũng nhận ra và khắc phục kịp thời.
Còi xương là gì?
Bệnh còi xương là một loại bệnh rối loạn về xương do thiếu vitamin D, canxi hoặc phốt phát. Những chất dinh dưỡng này rất quan trọng cho sự phát triển của xương chắc khỏe. Những người bị còi xương có thể có xương yếu và mềm, phát triển còi cọc và trong trường hợp nghiêm trọng là dị tật xương. Vì thế, những biểu hiện của trẻ bị còi xương cũng thường liên quan chủ yếu đến hình dáng và sự phát triển của xương.
Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi và phốt phát từ ruột. Bạn có thể nhận vitamin D từ các sản phẩm thực phẩm khác nhau, bao gồm sữa, trứng và cá. Cơ thể bạn cũng sản xuất vitamin khi bạn tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Thiếu vitamin D khiến cơ thể khó duy trì đủ lượng canxi và phốt phát cần thiết. Khi điều này xảy ra, cơ thể sản xuất các hoóc môn khiến canxi và phốt phát ra khỏi xương. Khi xương của trẻ thiếu các khoáng chất này, chúng trở nên yếu và mềm. Bệnh còi xương thường phổ biến nhất ở trẻ em từ 6 đến 36 tháng tuổi. Trẻ em có nguy cơ mắc bệnh còi xương cao nhất vì chúng vẫn đang phát triển. Trẻ em có thể không nhận đủ vitamin D nếu chúng sống ở khu vực có ít ánh sáng mặt trời, tuân theo chế độ ăn chay hoặc không uống các sản phẩm sữa. Trong một số trường hợp, điều kiện là di truyền.
Điều gì gây ra bệnh còi xương?
Bên cạnh những biểu hiện của trẻ bị còi xương, một vấn đề cũng rất cần được quan tâm đó là nguyên nhân nào dẫn đến căn bệnh nguy hiểm này. Trẻ em có thể thừa hưởng còi xương di truyền từ cha mẹ. Đôi khi nó liên quan đến chế độ dinh dưỡng hàng ngày, tiêu biểu là những gì con bạn ăn. Đây được gọi là còi xương dinh dưỡng. Nó có thể xảy ra khi con bạn không nhận đủ vitamin D và canxi để làm cho xương chắc khỏe. Cơ thể cũng cần ánh sáng mặt trời để tạo ra vitamin D. Nếu con bạn có làn da sẫm màu và không dành nhiều thời gian dưới ánh mặt trời, bé có thể bị còi xương.
Nếu con bạn được sinh ra sớm hoặc mắc một số bệnh nhất định, chẳng hạn như bệnh thận hoặc đường ruột, trẻ có nguy cơ mắc bệnh còi xương cao hơn.
Những biểu hiện của trẻ bị còi xương là gì?
Trẻ nhỏ bị còi xương có thể quấy khóc và có hộp sọ mềm. Trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi có thể không phát triển, đi lại hoặc phát triển tốt. Trẻ lớn hơn có thể bị đau xương và chân cong, hoặc cổ tay và đầu gối của chúng có thể rộng hơn.
Cấu trúc xương của trẻ bị còi xương
Chi tiết các biểu hiện của trẻ bị còi xương bao gồm:
– Đau hoặc đau ở xương cánh tay, chân, xương chậu hoặc cột sống
– Tăng trưởng thấp và tầm vóc ngắn
– Chuột rút cơ bắp
– Biến dạng răng, như: mọc răng chậm, lỗ trên men răng, áp xe, khiếm khuyết trong cấu trúc răng, hay bị sâu răng, áp xe,…
– Dị tật xương, bao gồm: hộp sọ hình kỳ lạ, xương ức nhô ra, cột sống cong, dị tật vùng chậu, xương cổ tay chân to hơn bình thường,…..
Bên cạnh đó, các bé còi xương sẽ thường biếng ăn, tính khí thất thường, hay mệt mỏi và dễ bị bệnh, chậm phát triển vận động như bò, đi, đứng,…..
Làm thế nào tôi có thể biết nếu con tôi bị còi xương?
Bên cạnh các biểu hiện của trẻ bị còi xương, một cuộc kiểm tra đầy đủ là rất cần thiết để xác định tình trạng của bé. Các bác sĩ sẽ hỏi về lịch sử sức khỏe gia đình và chế độ ăn uống của con bạn. Đồng thời, con cũng sẽ cần một bài kiểm tra thể chất đầy đủ. Xét nghiệm máu và chụp x-quang cánh tay hoặc chân có thể giúp bác sĩ cho biết nếu con bạn bị còi xương.
Kiểm tra y tế là cách để chuẩn đoán còi xương chính xác nhất
Điều trị và ngăn ngừa bệnh còi xương
Điều trị còi xương tập trung vào việc thay thế vitamin hoặc khoáng chất bị thiếu trong cơ thể. Điều này sẽ loại bỏ hầu hết các biểu hiện của trẻ bị còi xương. Nếu con bạn bị thiếu vitamin D, bác sĩ có thể sẽ đưa ra lời khuyên về việc con được tăng tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Họ cũng sẽ khuyến khích tiêu thụ các sản phẩm thực phẩm giàu vitamin D, chẳng hạn như cá, gan, sữa và trứng.
Canxi và vitamin Dcũng có thể được sử dụng để điều trị bệnh còi xương. Hỏi bác sĩ về liều lượng chính xác, vì nó có thể thay đổi dựa trên kích thước của con bạn. Quá nhiều vitamin D hoặc canxi có thể không an toàn.
Nếu có dị tật xương, ví dụ như răng con bạn có thể cần niềng răng để định vị xương chính xác khi chúng lớn lên. Trong trường hợp nghiêm trọng, con bạn có thể cần phẫu thuật chỉnh sửa. Đối với bệnh còi xương di truyền, cần kết hợp bổ sung phốt phát và hàm lượng cao của một dạng vitamin D đặc biệt để điều trị bệnh.
Hãy chắc chắn rằng con bạn có đủ vitamin D và canxi cần thiết qua chế độ ăn hàng ngày. Để chắc chắn rằng con bạn đang nhận đủ vitamin D, bạn nên cho trẻ ăn nhiều thức ăn có nhiều canxi, chẳng hạn như sữa, phô mai và rau xanh.
Còi xương ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến sự phát triển về tầm vóc cũng như sức khỏe sau này của bé. Vì thế một chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý là rất quan trọng. Đồng thời cũng cần đảm bảo không bỏ sót bất kỳ biểu hiện của trẻ bị còi xương nào để chăm sóc con tốt nhất.
>>> Tin liên quan: Mẹ đã hiểu chính xác về tình trạng trẻ bị còi xương?
